سال 2021 به کام صنعت حمل‌ونقل کانتینری شد

بر این اساس از فوریه تا ژوئن 2021 در مجموع 60 کشتی کانتینری 16000 TEU توسط پنج مالک سفارش داده شده است. از سوی دیگر در طول هفت ماه و نیم سال 2021 تعداد 22 فروند کشتی غول‌پیکر سفارش داده شده که ظرفیت همۀ آنها بین 22 تا 24 هزار TEU می‌باشد.

تعداد کشتی‌های سفارش داده شده و تعداد کشتی‌های تحویلی در این مدت حاکی از آن است که رکورد سفارش و تحویل کشتی از سال 2015 تاکنون در 6 ماهۀ اول سال جاری میلادی شکست. تحلیلگران و کارشناسان بیمکو با توجه به اقبال خوبی که به بخش کانتینری روی آورده است، پیش‌بینی می‌کنند در صورت ادامۀ روند مقابلۀ همه‌جانبه با کووید -19 به احتمال زیاد تا پایان سال 2021 شاهد رشد همۀ بخش‌های حمل‌ونقل خواهیم بود اما برگ برنده همچنان در دست بخش حمل‌ونقل کانتینری خواهد بود.

چین رکورد افزایش نرخ حمل بار کانتینری را در 30 سال اخیر شکست

نرخ حمل‌و‌نقل کانتینر از چین به آمریکا به بالاترین سطح خود رسید به طوری که هر جعبه 40 فوتی کانتینر با افزایش 500 درصدی نسبت به سال قبل و با عبور از مرز 20 هزار دلار به 21 هزار دلار نزدیک شد.

منابع خبری گزارش دادند: تسریع شیوع بیماری کووید- 19 از نوع دلتا ضمن آنکه حمل‌و‌نقل کانتینری را در برخی از نقاط جهان کند کرده اما باعث افزایش عرضه در سطح جهانی شده است به همین جهت چین با استفاده از فرصت‌های به دست آمده ضمن افزایش 50 درصدی نرخ ساخت هر جعبه کانتینر، نرخ حمل آن را به تمامی نقاط جهان از جمله آمریکا به شدت افزایش داده است.

بر اساس این گزارش، فیلیپ توماس مشاور دریایی Drewry در این زمینه گفت: در حال حاضر وضعیت حمل‌و‌نقل کانتینری در جهان بسیار آشفته است و نرخ‌ها لحظه‌ای بالا می‌رود که دراین باره چین نقش اصلی را دارد. در همین حال عرضۀ کم جعبه‌های کانتینر از یک‌سو و کمبود کشتی‌های کانتینری از سوی دیگر نرخ حمل‌و‌نقل کالا با کانتینر را بین چهار تا 10 برابر افزایش داده است، این در حالی است که در 30 سال گذشته چنین موردی را در حمل‌و‌نقل دریایی مشاهده نکرده‌ایم.

از سوی دیگر شرکت ردیابی حمل‌و‌نقل دریایی Freightos اعلام کرد: افزایش نرخ حمل بار از چین به آمریکا به حد بی‌سابقه‌ای رسیده و در حال حاضر لحظه‌ای افزایش می‌یابد به گونه‌ای که نرخ حمل کانتینر 40 فوتی با افزایش 500 درصدی به 20 هزار و 804 دلار رسیده است در حالی که این رقم در 27 جولای سال جاری میلادی کمتر از 11هزار دلار بود، این درحالی ست که نرخ حمل کانتینر از چین به اروپا حدود 14هزار دلار می‌باشد.

دینگ لی رئیس انجمن بنادر چین در این ارتباط گفت: این جهش به دنبال افزایش موارد کووید-19 دلتا در سایر کشورها رخ داده است. از سوی دیگر گزارش‌های واصله حاکی است: افزایش نرخ کشتی‌های کانتینری باعث شده شرکت‌های حمل‌و‌نقل کانتینری خدمات خود را به نقاطی متمرکز کنند که مشتریان هزینۀ بالایی را تقبل می‌کنند.

Tan Hua Joo مشاور اجرایی و تحقیقاتی Linerlytica می‌گوید: شرایط در حال حاضر به گونه‌ای است که کشتی‌ها فقط در معاملاتی شرکت می‌کنند که سودآوری داشته باشد و در حال حاضر بیشترین کشتی‌ها به سمت آمریکا تغییر مسیر می‌دهند.

جیسون چیانگ مدیر مشاوران کشتیرانی Ocean با اشاره به اینکه انسداد کانال سوئز در ماه مارس نقش مهمی در بالارفتن اجارۀ کشتی‌ها داشته است، می‌گوید: اتفاقاتی که می‌افتد مانند انسداد کانال سوئز و شیوع کرونا دلتا و همچنین خشکسالی در برخی نقاط جهان خودبه‌خود اجازۀ افزایش قیمت را به صاحبان کشتی می‌دهد.

وی افزود: سفارش‌های جدید که می‌تواند 20 درصد از ظرفیت موجود را افزایش دهد، در دست اقدام است اما متأسفانه این سفارش‌ها درسال 2023 محقق می‌شود به همین جهت تا 2 سال آینده شاهد افزایش جدی در عرضۀ کشتی‌های کانتینر نخواهیم بود.

نرخ حمل کالا از آسیا به آمریکا به شدت بالا رفت

نرخ حمل‌و‌نقل کانتینر با افزایش سرویس‌های هفتگی توسط شرکت‌های حمل‌و‌نقل از آسیا به آمریکای شمالی به بالاترین حد خود رسید.

تحلیلگران مؤسسۀ Sea-Intelligence گزارش دادند: در پی نیاز کشورهای آمریکایی به کالاهای آسیایی و همچنین کمبود کانتینر، نرخ حمل‌و‌نقل کانتینر از این مسیر با افزایش بیش از حد مواجه شده است.

بر اساس این گزارش، علاوه بر این تعداد سرویس‌های هفتگی نیز از آسیا به آمریکای شمالی بالارفته است به گونه‌ای که در سال 2020 میانگین سرویس‌های خطوط کشتیرانی در یک هفته به علت شیوع ویروس کرونا به 10 سرویس در هفته نمی‌رسید و در نهایت در ماه‌های پایانی2020 به 23 سرویس رسید.

اما در حال حاضر روز به روز به تعداد سرویس‌های هفتگی اضافه می‌شود به گونه‌ای که در ماه‌های اخیر هر هفته به طور متوسط 39 سرویس از این مسیر عبور می‌کرد که در حال حاضر به 53 سرویس رسیده است. این بالاترین رقمی است که جامعۀ دریایی از سال 2012 تاکنون شاهد بوده است. به طور متوسط سرویس‌های هفتگی از ابتدای 2021 تاکنون به طور متوسط بین 30 تا 40 درصد افزایش نشان می‌دهد.

این در حالی است که در صورت برابر بودن عرضه با تقاضای کانتینر بدون‌شک این میزان بیشتر می‌شد.

رکورد نرخ اجارۀ کشتی‌های کانتینری شکست

نرخ اجارۀ کشتی‌های کانتینری به رکورد جدیدی دست یافت به گونه‌ای که نرخ اجارۀ کشتی‌های کانتینری به 200هزار دلار در روز و قیمت یک کشتی 6865 TEU کانتینری با قدمت 6 سال به 125 میلیون دلار رسید.

سایت خبری splash افزایش قیمت حمل‌و‌نقل کانتینری به مرز سرسام‌آوری رسیده به طوری که ارزش یک کشتی 121 میلیون دلاری در 24 ساعت 500 هزار دلار افزایش یافت که در نوع خود بی‌سابقه است.

گزارش مؤسسۀ آلفالاینر نیز حاکی است: قیمت کشتی‌ها و نرخ اجارۀ کانتینر به شدت با افزایش قیمت مواجه شده است.

از سوی دیگر اکیپ‌های تحقیقاتی کلارکسون نیز گزارش دادند: نرخ اجارۀ جعبه‌های کانتینر از ابتدای سال جاری بیش از چهار برابر شده و 128 درصد نسبت به سال 2005 افزایش نشان می‌دهد. همچنین هزینۀ حمل یک جعبه کانتینر در هشت ماهۀ سال 2021 هفت برابر افزایش یافته است.

پیتر ساند تحلیلگر ارشد بیمکو نیز دربارۀ رکوردشکنـی حمــل‌و‌نقل کانتینـــری می‌گوید: قیمت‌های حمل‌ونقل کانتینری به طور سرسام‌آوری بالا می‌روند و نمی‌توان پیش‌بینی کرد چه زمانی به ثبات خواهد رسید. اما آنچه مسلم است همه چیز به نفع بازار حمل‌و‌نقل کانتینری پیش می‌رود. به گفتۀ وی کشتی‌هایی که یک سال پیش برای تخریب و اعزام به اسکراپ انتخاب شده بودند حالا وارد خطوط کشتیرانی شده و به معادن طلای مالکان کشتی تبدیل شده‌اند.

افزایش نرخ حمل کانتینر، سرمایه‌گذاری در بنادر را تسهیل کرد

افزایش نرخ جابه‌جایی کالا توسط کشتی‌های کانتینری از یک‌سو همچنین بالا رفتن نرخ خرید و اجارۀ جعبه‌های کانتینری از سوی دیگر باعث ترغیب سرمایه‌گذاران به توسعۀ بنادر کانتینری شد.

در پـی شیـــوع ویروس کـــووید- 19 حجــم سرمایه‌گذاری در بنادر در سال 2020 کاهش یافته بود امــا در حال حاضر با رونق بازار حمل‌و‌نقل کانتینری، سرمایه‌گذاران برای احداث و توسعۀ بنادر کانتینری بیش از پیش رغبت نشان می‌دهند.

آلبرت لیخولت، مدیرعامل Global Ports در این ارتباط گفت: در سال 2020 حجم سرمایه‌گذاری در بنادر بسیار اندک بود و کمتر کسی نسبت به این کار اقدام می‌کرد زیرا اکثر بنادر کانتینری با تعلیق ورود و خروج کشتی‌ها مواجه بودند اما در 6 ماهۀ اول سال جاری میلادی حجم سرمایه‌گذاری در بنادر کانتینری 24.6 درصد نسبت به سال 2020 افزایش یافته بود. در این ارتباط باید گفت سرمایه‌گذاری در ماه ژوئیه نسبت به ماه قبل از آن 8.5 درصد افزایش نشان می‌دهد.

وی افزود: در حال حاضر سرمایه‌گذاری در بنادر کانتینری به یک بازار رقابتی تبدیل شده و تقاضا برای سرمایه‌گذاری بیشتر از عرضۀ آن است.

این در حالی است که سال گذشته سرمایه‌گذاران علاقه کمتری نسبت به اختصاص بودجه برای توسعۀ بنادر نشان می‌دادند اما از آن جایی که حاشیۀ سود حمل‌و‌نقل کانتینری به شدت بالا رفته است با شتاب در رشد سرمایه‌گذاری بنادر کانتینری مواجه شده‌ایم که این میزان رشد سرمایه‌گذاری از سال 2001 تاکنون بی‌سابقه بوده است.

احتکار جعبه‌های کانتینر ضربه‌ای بر پیکر لجستیک و زنجیرۀ تأمین

کانتینر خالی در سراسر دنیا نایاب شده و به گفتۀ کارشناسان و تحلیلگران متأسفانه عده‌ای با احتکار آنها سعی دارند با افزایش اجاره و نرخ فروش آن به سودهای کلان دست یابند.

شرکت اپراتوری کشتی NVOCC در این زمنیه اعلام کرد: متأسفانه در حال حاضر کمبود جعبه‌های کانتینر به عنوان یک مشکل اساسی در حمل‌و‌نقل دریایی قلمداد می‌شود و هیچ شرکت یا کشوری در این زمینه پاسخگو نیست و گفته می‌شود که جعبه‌های کانتینر خالی به نوعی احتکار شده‌اند تا با قیمت بالاتر به بازار عرضه شوند. در این میان کشور چین به عنوان بزرگ‌ترین سازندۀ آن کمتر عکس‌العملی به دغدغه‌های صا‌حبان کالا نشان می‌دهد.

در این گزارش آمده است: اگرچه یکی از دلایل عمدۀ این کمبود در سال 2020 شیوع کووید -19 بود اما در حال حاضر نمی‌‌توان آن را دلیل اصلی کمبود کانتینر عنوان کرد. ضمن اینکه کمبود صرفاً به پنهان‌کاری و مخفیانه عمل کردن برخی از واسطه‌ها بر می‌گردد. زیرا برآوردهای کارشناسانۀ شرکت‌های فورواردری و اپراتوری نشان می‌دهد عرضۀ کانتینر بیش از تقاضاست.

یکی از مسئولان این شرکت اپراتوری گفت: متأسفانه هیچ‌کس در حال حاضر نمی‌داند کانتینرها کجا هستند و چرا نمی‌توان به راحتی به آنها دسترسی پیدا کرد. پرسشگران فقط با یک پاسخ مواجه می‌شوند: کانتینر نیست.

وی در ادامه گفت: در حال حاضر در مراکز اصلی حمل‌و‌نقل مانند سنگاپور، جبل علی، هنگ کنگ، بوسان، شانگهای، کلمبو و... کشتی‌ها در انتظار جعبه‌های کانتینر هستند حتی در یک جمله می‌توان گفت از جنوب شرقی آسیا تا آمریکا و اروپا کمبود کانتینر محسوس است و این کار ضربۀ مهلکی به لجستیک جهانی می‌زند که پس از یک رکود چند ماهه در حال رونق و شکل‌گیری است.

وی به افزایش قیمت کانتینرها در ماه‌های قبل اشاره کرد و گفت: در حالی که در سال 2020 خرید یک جعبه کانتینر بین 800 تا 1200 دلار به راحتی امکان‌پذیر بود اما متأسفانه در حال حاضر این رقم به محدودۀ 2200 تا 2800 دلار و حتی بیشتر رسیده و با وجود گرانی پیدا نمی‌شود. از سوی دیگر نرخ اجارۀ کانتینر نیز بین 30 تا 50 درصد افزایش یافته است.

به گفتۀ وی متأسفانه عده‌ای با خرید و احتکار کانتینر به دنبال یک سود بیشتر هستند که همین کار باعث ایجاد مشکل در لجستیک و زنجیرۀ تأمین شده است.

وی در پایان گفت: مشکل کمبود کانتینر باعث شده است برنامه‌ریزی برای سفرهای هفتگی و حتی ماهانه که قبلاً رزرو می‌شد در حال حاضر مختل شود و هیچ‌کس قادر نیست برای چند روز آینده برنامه‌ریزی کند.

کشتــی‌های فلــه بـرای حمل کانتینر آماده می‌شوند

به منظور مقابله با کمبود کشتی‌های کانتینری دستورالعمل حمل‌و‌نقل کانتینر با کشتی‌های فله‌بر توسط مؤسسۀ Bureau Veritas) BV) ارائه شده که قرار است توسط متخصصان و ذی‌نفعان دریایی مورد بحث و بررسی کارشناسانه قرار گیرد.

"Paillette Palaiologou" معاون رئیس شرکت BV Marine & Offshore در این زمینه گفت: تجربه و دانش قابل‌توجهی در زمینۀ طراحی، طبقه‌بندی و عملیات کشتی‌های فله‌بر داریم که در صورت تصویب آن از سوی سازمان‌های مربوطه می‌توان از کشتی‌های فله‌بر برای حمل ایمن کانتینر استفاده کرد.

وی با اشاره به اینکه حمل کانتینری بدون برنامه‌ریزی و بررسی کارشناسانه با کشتی‌های فله، آسیب‌پذیری حمل‌ونقل را بالا می‌برد، افزود: تیم‌های تخصصی ما می‌توانند با نصب تجهیزاتی، کشتی‌های فله‌بر را برای حمل کانتینر آماده کنند.

وی در ادامه افزود: اعتقاد دارم که این قبیل کشتی‌ها برای حمل کانتینر ساخته نشده‌اند، اما می‌توان با تغییر ساختار و افزودن تجهیزات، ایمنی کشتی‌های فله‌بر را برای حمل کانتینر افزایش داد.

وی در پایان گفت: در سال‌های قبل نیز مواردی وجود داشته که کشتی‌های فله‌بر به حمل کانتینر اقدام کرده‌اند و در حال حاضر باید بگویم که جابه‌جایی کانتینر‌ها توسط کشتی‌های فله‌بر یک مزیت کلیدی است.