تجارت جهانی در بحران

 تنش در دریای سرخ درست زمانی که تورم پس از مدت‌ها در حال کاهش بود، دوباره قیمت‌ها را بالا برد. بانک جهانی در حال حاضر هشدار داده است که زنجیره‌های تأمین جهانی بار دیگر در خطر هستند، این تنش جدید در سوئز در حالی رخ می‌دهد که خشکسالی باعث کاهش تجارت از طریق کانال پاناما شده است. دو مورد از پنج کلید تجارت جهان اکنون در خطر واقعی قرار دارند.

کانال سوئز در دریای سرخ مستقیم‌ترین مسیر بین اروپا و آسیا برای بسیاری از کشتی‌ها است که با تنـــش‌های پیش‌آمده عملاً تــــردد را غیرممکن می‌سازد که بـــرای اقتصـــاد تقریباً کل جهـــان پیامدهــای بسیاری را به دنبال دارد. مارکو فورجیونه مدیرکل مؤسسه صادرات و تجـــارت بین‌الملل در مصاحبـــه‌ای در خصوص بحران در دریای سرخ گفت: «بحران می‌تواند به شدت مخرب باشد، حدود 10 درصد از تجارت جهانی ترانزیت، 12 درصد از نفت جهانی، حدود 8 درصد از گازLPG و30 درصد از حمل‌ونقل کانتینری از طریق سوئز انجام می‌شود؛ بنابراین این امر به شدت برای تجارت جهانی و خطوط عرضه تأثیرگذار است؛ در حال حاضر با آغاز تنش‌ها 1.3 درصد کاهش را در اقتصاد جهانی شاهد هستیم».
به طور قابل توجهــــی هــزینه‌های حمل‌ونقل و بیمه افزایش پیدا می‌کند. انحراف در اطراف دماغه امیدنیک در پایین آفریقا حدود 3500 مایل دریایی، بیش از یک میلیون دلار هزینه اضافی و تأخیر را اضافه می‌کند. این اتفاق بشدت مخرب و تورم‌زا است، هزینه‌ها را افزایش داده همچنین احتمال کمبود کالا و محصولات را افزایش می‌دهد، بسیاری از آنچه از سوئز می‌گذرد در واقع واردات است؛ بنابراین چیزهایی مانند نفت، سنگ آهن و گاز که صنعت را تغذیه می‌کنند با مشکل مواجه می‌شوند.
این مسائل ممکن است ماه‌ها به طول بیانجامد و تولیدکنندگان را در تأمین قطعات خود با مشکل روبه‌رو نماید یا حتی مجبور کند که هزینه‌های بیشتری را بپردازند. به علاوه هزینه نفت و انرژی نیز ممکن است با افزایش قابل‌تأملی روبه‌رو شود و به عنوان یک تهدید جدی و چالش‌برانگیز برای اقتصاد جهانی محسوب شود. علاوه بر این؛ تردد در کانال پاناما نیز به دلیل مسائل زیست محیطی محدود شده است؛ بنابراین جریان تجاری از طریق پاناما و از طریق سوئز کاهش می‌یابد و به مراتب از فشار بالقوه‌ای صحبت می‌شود که بر تولید و انرژی بسیار تأثیرگذار است.
با افزایش تنش‌ها، که در قالب ترکیب سمی رشد اقتصادی پایین یا صفر و تورم بالا است، هزینه‌های حمل‌ونقل افزایش می‌یابد که می‌تواند در نهایت در قیمت‌های مصرف‌کننده خود را نشان دهد. هرچه اختلالات بیشتر ادامه داشته باشد، اثرات رکود تورمی برای اقتصاد جهانی قوی‌تر می‌شود.
اگر درگیری‌های منطقه‌ای گسترده‌تر شود و تنش‌ها به سمت نفتکش‌ها و کشتی‌های فله‌بر که مواد خام حیاتی مانند سنگ آهن، غلات و چوب را حمل می‌کنند کشیده شود، عواقب آن برای اقتصاد جهانی به‌طورکلی بسیار شدیدتر خواهد بود. به گفته اقتصاددانان، در حال حاضر بزرگ‌ترین تهدید، قیمت انرژی است. اگر هزینه‌های حمل‌ونقل کانتینری در حدود سطح فعلی خود که کاهش 3/1 داشته است باقی بماند، ممکن است تورم جهانی را حدود 6 دهم درصد افزایش دهد.
برخی از خودروسازان اروپــایی مسیر محموله‌های خود را در اطراف دماغه امیدنیک تغییر داده‌اند که این امر مستلزم هزینه‌های بالاتر و تــأخیر در حدود دو هفته است. به علاوه تعدادی از خرده‌فروشی‌هـــا نیز اعلام کرده‌اند که ممکن است در تــأخیر ارســال و کمبود موجودی در انبارها مواجه شوند. بسیاری از خرده‌فروشان بیان داشته‌اند که ممکن است شیوه حمل‌ونقل خود را از شیوه دریایی به هوایی تغییر دهند.
علاوه بر افزایش نرخ حمل‌ونقل نقطه‌ای ناشی از حملات دریای سرخ، شرکت‌هــــای حمل‌ونقل هزینه‌هـــــای اضافی اضطراری را نیز اعمال می‌کنند.
طبق برآوردهای بین‌المللی، قیمت‌های همه‌جانبه بین 5 تا 8 هزار دلار در هر کانتینر برای مسیرهای تجاری اصلی از آسیا 2 ونیم تا 4 برابر سطح معمول برای این زمان از سال است. در حالی که این افزایش 45 تا 75 درصد پایین‌تر از «اوج همه‌گیری کووید-19» در اواخر سال 2021 میلادی است، تقاضای فزاینده برای کالاها از سوی مصرف‌کنندگان خانگی با تنگناهای عرضه، از کمبود کانتینر گرفته تا تراکم بندر، برخورد کرد.
به گفته تحلیلگران صنعت، هزینه حمل‌ونقل کالا از طریق دریای سرخ از زمان شروع تنش‌ها افزایش یافته است و این اختلال ادامه‌دار ممکن است منجر به تورم بالاتر در سطح جهانی شود.
بر اساس شاخص جهانی کانتینر Drewry که نرخ حمل‌ونقل کانتینری را در هشت مسیر اصلی به ایالات متحده، اروپا و آسیا ردیابی می‌کند، هزینه حمل یک کانتینر 40 فوتی از چین به اروپا از طریق آبراه کلیدی در حال حاضر به حدود 4000 دلار افزایش یافته است.
مسیر جایگزین برای تجارت شرق و غرب شامل عبور از اطراف دماغه امیدنیک در انتهای جنوبی آفریقا است که زمان سفر بین اروپا و آسیا را افزایش می‌دهد.
براساس گزارش Drewry «این تغییر استراتژیک نه تنها زمان کشتیرانی را 10 تا 14 روز افزایش می دهد، بلکه هزینه سوخت اضافی را نیز در بر دارد».
علاوه بر این، هزینه‌های جانبی بالاتر مانند هزینه‌های اضافی و بیمه نیز افزایش یافته است؛ این شرایط می‌تواند «از لحاظ لجستیکی، به یک وضعیت دشوار تبدیل ‌شود.»
از آنجایی که شرکت‌های کشتیرانی کشتی‌های خود را در نوک جنوبی آفریقا تغییر مسیر می‌دهند، این می‌تواند منجر به ازدحام در مسیرهای جایگزین شود و بر زنجیره تأمین تأثیر بگذارد و صنایعی را که به سیستم‌های تحویل به موقع متکی هستند، تحت‌تأثیر قرار ‌دهد. همچنین منجر به افزایش خطرات امنیتی در منطقه می‌شود و ارائه‌دهندگان بیمه ممکن است حق بیمه‌ها را افزایش دهند تا احتمال وقوع حوادث ناشی از تنش‌های ژئوپلیتیکی را در نظر بگیرند. مسیرهای جایگزین ممکن است با خطرات بالاتر و در نتیجه حق بیمه بیشتر همراه باشد.
علاوه بر افزایش هزینه و طولانی شدن مسیر، کمبود تجهیزات خالی نیز احتمالاً به سرعت اتفاق می‌افتد، که تأخیرها را بیشتر می‌کند؛ زیرا ممکن است شرکت‌ها نیاز داشته باشند دو تا سه هفته بیشتر برای یک کانتینر خالی منتظر بمانند.
به گفته اقتصاددان؛ حتی اگر تنش‌ها به زودی متوقف شود و به اکثر کشتی‌ها اجازه عبور از دریای سرخ داده شود، تأثیرات اولیه همچنان می‌تواند برای مدتی در آینده بازتاب یابد. اختلال و تأخیرهایی که در حال حاضر در حمل‌ونقل کانتینری به وجود آمده است، زمان قابل توجهی را برای حل کردن نیاز خواهد داشت.

منابع:

-https://www.theguardian.com/world/2024/jan/13/red-sea-crisis-could-shatter-hopes-of economicrecovery#:~:text=It%20adds%3A%20%E2%80%9CRecent%20attacks%20on,the%20likelihood%20of%20inflationary%20bottlenecks.

-https://www.npr.org/2024/01/12/1224357964/red-sea-shipping-attacks-have-economic-implications-for-the-entire-world

-https://edition.cnn.com/2024/01/10/economy/red-sea-attacks-economic-impact/index.html

- https://www.hellenicshippingnews.com/shipping-costs-rise-by-up-to-250-due-to-red-sea-attacks/

-https://www.iiss.org/online-analysis/online-analysis/2023/12/global-implications-of-the-shipping-attacks-in-the-red-sea/

-https://www.hklaw.com/en/insights/publications/2024/01/maritime-outlook-5-us-maritime-issues-to-watch-in-2024