زیان غول‌های نفت و گاز جهان در دوران کرونا

به گفتۀ مدیرعامل BP هنوز زود است که دربارۀ تأثیرگذاری منفی کرونا بر صنعت نفت و گاز به ارزیابی درستی برسیم. وی در یک ارزیابی بدبینانه اعلام کرد: صنعت نفت و گاز هیچ‌گاه از همه‌گیری کرونا بهبود نخواهد یافت.

کارشناسان و تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند احتمال می‌رود بازار نفت در سال 2021 با شرایط بهبود مواجه شود. چراکه بهبود وضعیت حمل‌ونقل و افزایش مسافرت‌ها می‌تواند تأثیرگذار باشد به شرطی که موج‌های بیماری کووید-19 یکی پس از دیگری بحران جدیدی را رقم نزند. اما دانیل‌برگن رئیس مؤسسۀ آی‌.اچ‌.اس مارکیت عقیده دارد تا تقاضای جهانی نفت به مرحلۀ قبل از کرونا برسد تا سال 2022 زمان می‌برد. زیرا بازار نفت به قدری شکننده شده است که با کوچک‌ترین خبر اعلام کابوس جدید کرونا، بلافاصله به کاهش قیمت آن منجر می‌شود.

به گفتۀ کارشناسان اقتصادی، بخشی از خسارت وارده بر اقتصاد جهانی از محل تأثیر ویروس کرونا بر بخش فراساحل برمی‌گردد. براساس آمارهای غیررسمی، میزان خسارت وارده بر صنعت نفت و گاز و پتروشیمی بیش از 15 تریلیون و 700 میلیارد دلار ارزیابی می‌شود که به گفتۀ آنان در صورت برآوردهای رسمی بدون‌شک آمارها بیش از این خواهد بود.

توقف پروژه‌های نفت و گاز

درحال‌حاضر بسیاری از پروژه‌های فراساحلی متوقف شده است و شرکت‌ها، به چشم‌انداز پیش‌رو امیدوار نیستند. به هرحال تعویق پرداخت وام‌ها از جمله فعالیت‌هایی است که صاحبان کسب‌وکار فراساحل را به خود مشغول کرده است.

جان‌مارش از کارشناسان مؤسسۀ ریسات انرژی می‌گوید: "با توجه به کاهش شدید درآمدها شرکت‌های حفاری فراساحلی که تأمین‌کنندۀ تجهیزات فراساحل هستند موفق نخواهند شد به فعالیت خود ادامه دهند. در این میان بسیاری از صاحبان صنایع نفت و گاز که با زیان‌های بیش از حدی در سال 2020 دست به گریبان بودند. تمام تلاش خود را به سمت استقراض از بانک‌ها بکار گرفته‌اند تا بتوانند وام‌های سر رسیده شده را پرداخت کنند.

سازمان بین‌المللی انرژی (I.E.A) اعلام کرد: ویروس کرونا پیشرفت بهره‌وری انرژی جهان را به کمترین میزان در دهۀ اخیر رسانده است. براین اساس، بهره‌وری اقتصادی انرژی در سال 2020 با کاهش 10 تا 15 درصدی روبه‌رو شد. به تعبیر فاتح بیرول رئیس آژانس ای.‌پی.‌ای، اوضاع برای بهبود در سال 2021 چندان مساعد نیست زیرا پیش‌بینی می‌شود شرایط فقط یک‌درصد بهتر از سال 2020 باشد که ضعیف‌ترین رقم از سال 2010 تاکنون است.

وی افزود: در صورت نابودی ویروس کرونا شرکت‌های نفت و گاز در سال 2021 تا 2023 باید میلیاردها دلار برای ایجاد دومیلیون شغل سرمایه‌گذاری کنند. فراموش نشود صدها نفر از نیروهای شاغل در بخش فراساحل جهان، جان خود را بر اثر کووید-19 از دست دادند.

شیوع ویروس کرونا فعالیت‌های نفت و گاز آمریکا را فلج کرد. به‌گونه‌ای که در ماه‌های اولیۀ سال 2020 بیش از 90 هزار کارگر صنعت خدمات میادین نفتی آمریکا شغل خود را بر شیوع این بیماری از دست دادند. هرچند به مرور برخی از آنها مجدداً به سرکار خود برگشتند. براساس تحلیلی که تحلیگران و پژوهشگران آمریکایی انجام داده‌اند معتقدند بحرانی که در بخش نفت و گاز حاکم شده وخیم‌ترین بحران از جنگ‌جهانی دوم تاکنون است.

شرکت‌های نفت و گاز آمریکا در سراسر جهان هزاران شغل را کاهش دادند. شرکت نفت pbf مستقر در نیوجرسی آمریکا که در زمینۀ تصفیۀ بنزین فعالیت می‌کند از زمان شیوع ویروس کرونا تولیدات و نیروی انسانی خود را 50 درصد کاهش داد.

اکنون اکسان موبیل با 10 میلیارد دلار کاهش بودجه، فقط در هیوستن آمریکا 700 نفر از کارکنان خود را تعدیل کرد. مسئولان این شرکت اعلام کردند که در صورت ادامۀ روند شیوع بیماری کرونا مجبور است 15 درصد از نیروهای خود را دوباره تعدیل کند.

تولید نفت در ایالت کلرادو آمریکا با 13 درصد کاهش شدیدترین سقوط را در 19 سال گذشته ثبت کرد. میزان اشتغال بخش فراساحل در این ایالت در سال 2020 بیش از 18 درصد پایین آمد.

کشورهای تولیدکنندۀ نفت و گاز مانند آمریکا، روسیه، عربستان سعودی، عراق، نیجریه، آنگولا بیشترین ضربه را از ویروس کرونا خورده‌اند.

براساس آمارهای منتشر شده از سوی I.E.A؛ 16 شرکت انرژی و 30 شرکت اکتشاف و تولید نفت در سال 2020 ورشکسته شدند که ارزش خسارت وارده بر آنها بیش از 290 میلیارد دلار برآورد می‌شود که بیشترین تعداد آنها به آمریکا تعلق دارد.

تعطیلی پروژه‌های نفت و گاز باعث شده است تا پیمانکاران انگلیسی 47 درصد از فعالیت‌های خود را کاهش دهند. درحال‌حاضر اکثر کارگران انگلیسی مستقر در مناطق فراساحل با دو هفته استراحت، یک‌هفته مشغول به کار می‌شوند. در این کشور نیز همانند بسیاری از کشورها هزاران شغل از دست رفته است که بخشی از آن مربوط به نفت و گاز می‌باشد.

به گفتۀ مسئول نهاد تجاری کارگری دریایی نفت و گاز انگلیس بیش از7500 شغل در صنعت نفت و گاز این کشور به علت بروز کرونا از دست رفته است و انتظار می‌رود این تعداد به مرور زمان با بروز جهش کرونا به 30 هزار شغل برسد.

یکی از سازندگان منطقه‌ای RMT در انگلیس می‌گوید: " کارکنان فراساحل مجبورند تا حدممکن در اقامتگاه‌های خود سکونت داشته باشند که علاوه بر کروونا استرس و فشار زیادی به آنان وارد می‌شود.

براساس آمارهای غیررسمی72 نفر از کارکنان و دو پیمان‌کار شرکت نفت و گاز مکزیک بر اثر بیماری کووید-19 فوت کرده‌اند.

از سوی دیگر صدها نفر از کارگران سکوهای نفتی در خلیج‌مکزیک، دریای‌شمال، موزامبیک، کانادا و قزاقستان به کرونا مبتلا شده‌اند و برخی از آنان فوت کرده‌اند.

زیان خالص شرکت گاز پروم روسیه بر اثر شیوع ویروس کرونا در سه ماهۀ سوم سال 2020 از 3/3 میلیارد دلار عبور کرد. تولید نفت در روسیه در سال 2020 برای نخستین‌بار از سال 2008 به بعد کاهش یافت که علت آن از یک‌سو شیوع بیماری کرونا و از سوی دیگر توافق برای کاهش تولید نفت بود.

شرکت پتروناس مالزی در پایان ماه سپتامبر 2020 زیان خالص یک‌میلیارد دلاری را به ثبت رسانده و اعلام کرد درآمد این شرکت 25 درصد نسبت به سال 2019 کاهش یافته است. ناگفته نماند سرمایه‌گذاری این شرکت در کانادا به منظور استخراج گاز LNG، با کاهش اشتغال صدها کارگر به تعویق افتاد. شرکت Hibiscus تولیدکنندۀ نفت و گاز مالزی به دلیل شیوع ویروس کرونا، سرمایه‌گذاری در میدان نفتی ماری‌گلد در دریای شمال انگلیس را به تعویق انداخت.

شرکت حفاری دریایی وستو انرژی مالزی با کاهش 37 درصدی درآمدها به زیان 51 میلیارد دلار دست یافت که طبق اعلام مسئولان این شرکت تاکنون چنین زیانی را تقبل نکرده بود.

شرکت‌هایی که در بخش نفت و گاز فعالیت جهانی دارند. مانند BP، Royal Datch Shell، Chevron در سال 2020 حدود 80 میلیارد دلار از ارزش دارایی‌های خود را کاهش دادند و در این میان در یک نگاه کلی در بخش فراساحل غیر از آمریکا حدود 80 هزار کارگر شغل خود را از دست دادند که در صورت تداوم بیماری کرونا در سال 2021، پیش‌بینی می‌شود این تعداد چند برابر شود.

فعالیت شرکت دولتی نفت و گاز مکزیک (PEMEX) نیز تحت‌تأثیر شدید ویروس کرونا قرار گرفته و کاهش تولید چشمگیری داشته است. درحال‌حاضرآنها پس از تحمل خسارت زیاد، استراتژی تسریع در فرایند حفاری در آب‌های عمیق را در پیش گرفته‌اند. درحال‌حاضر PEMEXبا چالش‌های زیادی روبه‌رو است. استرالیا نیز با از دست دادن 28 هزار شغل در بخش نفت و گاز با کاهش سرمایه‌گذاری درآمدها سال 2020را به پایان برد. پس از گذشت چندماه از شیوع ویروس کرونا در این کشور درحال‌حاضر صنعت فراساحل با یک‌چهارم نیروی انسانی به کار خود ادامه می‌دهد.

مصرف سالانۀ نفت و گاز هند به دلیل تعطیلی مراکز صنعتی ناشی از بیماری کرونا و کاهش تقاضا در بخش حمل‌ونقل در 21 سال گذشته بی‌سابقه بوده است.

به نوشتۀ رسانه‌های پاکستانی، کرونا معیشت پاکستانی‌ها را نیز هدف‌ گرفت و نزدیک‌ بود تا زنجیرۀ تأمین نفت و گاز آنها قطع شود که نیروی انسانی متخصص و کارگران، تلاش‌های بیش از حد بکار بردند تا جریان نفت و گاز در دوران کرونا ادامه یابد.

میزان خسارت وارده به این کشور فقط در سه ماهۀ اول سال 2020 حدود 51 میلیارد روپیه برآورد می‌شود.