از کانتینر تا قوانین راه

رامین جهانپور






جعبه‌ای به نام کانتینر
کانتینرهای دریایی که امروزه به کرات از آنها گفته و نوشته می‌شود درسال 1950 میلادی ساخته شدند. کانتینر، اولین‌بار در جهان توسط یک مرد خوش‌فکر وخلاق آمریکایی به نام "مکلین" ساخته شد که امروزه به او لقب پدرکانتیراسیون جهان لقب داده‌اند. مکلین ایدۀ اصلی استفاده از کانتینر برای حمل‌ونقل کالارا سال‌ها قبل هنگامی که در کنار کامیونش در اسکله منتظر رسیدن نوبت بارگیری‌اش بود در حین مشاهدۀ تخلیۀ کالا از کامیون‌ها و انتقال به درون کشتی‌های تانکردار کشف کرد. مکلین بعد از خرید امتیاز دوشرکت کشتیرانی شروع به انجام آزمایش‌هایی درمورد بکارگیری کانتینر برروی کشتی‌های تانکری خود کرد و سرانجام در 26 آوریل سال 1956 میلادی اولین کشتی که از نیوجرسی به هوستون سفرکرد یک کشتی با 58 کانتینردر ابعاد سه فوت با محمولۀ آب بود و از آن سال به بعد ساخت کشتی‌های کانتینربری برای آسان‌تر شدن حمل‌ونقل در جهان به راه افتاد.کاپیتان حسین جلال‌کمالی در کتاب تخصصی جعبه‌ای به نام کانتینر به تشریح کارکرد غیرقابل انکار کانتینر در صنعت کشتیرانی جهان پرداخته است. به اعتقاد او حضور کانتینر به عنوان وسیله‌ای مناسب و مدرن در صنعت حمل‌ونقل هم‌چنان روبه گسترش است. او در این کتاب با دیدگاهی تخصصی به جنبه‌های مختلف عملیات کانتینری می‌پردازد و کاربران درصنعت حمل خطوط کشتیرانی و پایانه‌های بندری را مخاطب قرارمی‌دهد."جعبه‌ای به نام کانتینر" در چهار بخش به ابعاد متفاوت و درعین حال مرتبط با حمل و جابه‌جایی کانتینرها می‌پردازد که عبارتند از: استانداردها، انواع کانتینر وعلائم، خطوط کشتیرانی کانتینربر، عملیات بنادر کانتینری و کالای خطرناک وتأثیر آن در چیدمان کانتینر.

این کتاب در 238 صفحه با تیراژ 1000 نسخه توسط انتشارات "پیشرو"، به سفارش مؤسسۀ آموزشی کشتیرانی جمهوری‌اسلامی‌ایران منتشرشده است.

حقوق بیمۀ دریایی

حقوق بیمۀ دریایی از شاخه‌های حقوق بیمه و یکی از رشته‌های حقوق تجارت است. قدمت، وسعت و پیچیدگی‌های خاص مسائل حقوق بیمۀ دریایی سبب شده که این مجموعه بیش ازسایر شاخه‌های حقوق بیمه علی‌رغم وجود مشترکات زیاد بین آنها، مورد بررسی و تحقیق قرار گیرد.

بسیاری از مسائل این رشته در ارتباط نزدیک با مسائل حقوق حمل‌ونقل و سایر رشته‌های حقوق تجارت است و اساساً یکی از اجزای مهم رشد و توسعۀ حمل دریایی و تجارت بین‌الملل می‌باشد.

بدیهی است که پیدایش حقوق بیمۀ دریایی با پیدایش بیمۀ دریایی هم‌زمان است. ضمناً در این که بیمۀ دریایی قدیمی‌ترین نوع بیمه است، اختلافی بین صاحب‌نظران دیده نمی‌شود. برخی از محققان خسارت همگانی را شکل اولیۀ بیمۀ دریایی می‌دانند. ازطرفی دیگر، در اشارات تاریخی آمده که وام دریایی که حدود چهار قرن قبل از میلاد مسیح (ع) بین تجار کالا و مالکان کشتی‌ها از یک‌طرف و وام دهندگان از طرف دیگر رواج داشته، شکل اولیۀ بیمۀ دریایی بوده است.

کاپیتان مرتضی پیوست نویسندۀ جلد اول کتاب " کلیات بیمه"در پیشگفتار کتابش می‌نویسد: بیمۀ دریایی از سایر بیمه‌ها متمایز است. کارگزاران صنعت حمل‌ونقل به دلایل مختلف مجبور به بیمه کردن کشتی و کالاها هستند. متأسفانه این شاخه از بیمه نه‌تنها برای بیمه‌گذاران، بلکه برای بعضی از بیمه‌گران نیز مبهم مانده است. بیمۀ دریایی تخصص مشترکی در زمینۀ بیمه و دریا می‌طلبد. بیمه‌گران نه‌تنها باید کارشناس بیمه باشند، بلکه باید کشتی، کالا، دریا و خطرات آن را نیز بشناسند. اما بیمه‌گران کشور ما متأسفانه این‌چنین نیستند، تا به امروز نه دریانوردان ما بیمه‌گری را پیشه نموده‌اند و نه بیمه‌گران، دریانوردی را. این کتاب که مجموعۀ جامعی برای تمامی دست‌اندرکاران صنعت بیمه و دریانوردی است، در 190 صفحه توسط انتشارات پیشرو به سفارش مؤسسۀ آموزشی کشتیرانی جمهوری‌اسلامی‌ایران منتشرشده است. برخی از مباحثی که در این کتاب به آنها پرداخته شده عبارتنداز: انواع بیمۀ کشتی، تعهدات در بیمه‌های دریایی، خسارات دریایی، قواننین یورک -آنتورب، فرانشیز و...